راه های جلوگیری از رفلاکس معده چیست ؟

در بدن یک انسان سالم و عاری از هر گونه بیماری دستگاه گوارشی ، بعد از خوردن غذا و نوشیدن مایعات ، مواد خوراکی از دهان به مری و از مری به معده می رسد. اما در برخی از افراد که مشکلات گوارشی دارند این عملکرد به خوبی انجام نمی شود و محتویات داخل معده و یا عثنی عشر که دارای صفرا است، از معده و مری به دهان باز میگردد. این عمل یعنی بازگشت غذا و محتویات معده و مری به داخل دهان را رفلاکس معده می گویند.

بسیاری از افراد به خاطر مشکلات معده و غیره به این عارضه یعنی رفلاکس معده دچار هستند و دائماً دچار سوزش سر معده می شوند.

دلیل این سوزش ها آن است که محیط داخل معده به شدت اسیدی است و این اسیدی بودن معده به دلیل ماهیت آن یعنی هضم غذاست. اسید معده باعث هضم غذا می شود. اما اگر به هر دلیلی این مواد غذایی به راه مری و گلو باز گردد تمام مسیر خود را می سوزاند. افرادی که دچار رفلاکس معده هستند همواره دل درد و سوزش سر معده دارند و همیشه احساس ترش کردن می کنند. حتی در دراز مدت باعث می شود دچار آسم شوند و یا صدایی خشن پیدا کنند.

اگر این علائم به صورت حاد باشد می تواند دلایلی از قبیل عفونت ویروسی ، مصرف دخانیات ، فشار شکمی ، استفراغ مکرر و خوردن مواد تحریک کننده و ... باشد .

زمینه بروز رفلاکس معده و تشدید آن عموماً به علت ناپرهیزی های غذایی است. رعایت نکردن اصول و آداب غذا خوردن نقش بسزایی در سوزش سر معده دارد. دلایل تشدید کننده ی دیگری نیز وجود دارد ، مانند مصرف بیش از حد غذاهای تند و پر ادویه، نوشیدن نوشیدنی های گاز دار و قندی و نوشابه، مصرف الکل و انواع دخانیات، پر خوری و نوشیدن آب همراه با غذا، دراز کشیدن و خوابیدن بلافاصله بعد از صرف غذا، انواع داروهای آرام بخش و قرص های اعصاب و روان، دارو های ضد فشار خون و بیماری هایی از جمله دیابت و زخم معده و هم چنین استرس و اضطراب.

بهترین راه برای درمان رفلاکس معده در مرحله مزمن این است که بتوانیم سبک زندگی خودمان را تا حد زیادی اصلاح کنیم. داشتن خواب مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است . بیدار ماندن در طول شب باعث می شود سطح استرس و اضطراب در بدن ما بالا رود و همچنین وعده های غذاییمان نیز بی نظم می شود.

ورزش کردن در طول روز بسیار موثر است . سعی کنید حد اقل نیم ساعت تحرک مداوم مانند پیاده روی تند داشته باشید.

نخستین گام که تغییر سبک زندگی است از اهمیت ویژه ای برخوردار است . داشتن رژیم غذایی مناسب ، یعنی کنترل میزان مصرف روغن و شکر و غذای سرخ کردنی و فست فود ها بسیار مهم است. اغلب کسانی که سوزش سر معده دارند و یا دچار رفلاکس می شوند پرهیز غذایی ندارند و در طول هفته چندین بار فست فود مصرف می کنند. در صورتی که بهتر است در رژیم غذایی خود سالاد و سبزیجات بیشتری جای دهند.

سعی کنید با بیشتر کردن وعده های غذایی و کم کردن حجم آن نگذارید به معده فشار وارد شود. زیرا هضم حجم زیادی از غذا برای معده ای که رفلاکس دارد سخت تر است. غذا های پر چرب باعث تاخیر درهضم غذا و افزایش مخاط ملتهب مری می شود.

چنانچه دچار اضافه وزن و چاقی هستید سعی کنید در اسرع وقت با رعایت یک رژیم غذایی سالم و تحت نظر پزشک متخصص تغذیه به وزن مطلوبی برسید . چرا که اضافه وزن نشانه نداشتن یک رژیم غذایی سالم و عدم تحرک کافی است. چاقی باعث می شود فشار داخل شکمی افزایش پیدا کند وعامل اصلی رفلاکس و فتق هیاتال است. برای کاهش وزن به صورت اصولی حتماً اقدام کنید.

همان طور که پیش تر هم گفتیم رعایت نکات غذا خوردن صحیح باعث می شود کم کم علائم سوزش معده و رفلاکس از بین می رود. مواد غذایی سرخ کردنی و پر روغن، نوشابه و انواع نوشیدنی های گاز دار، دخانیات و الکل، غذاهای ترش و پر ادویه و تند همگی دلایل اصلی رفلاکس معده هستند.

در ضمن سعی کنید در مصرف مرکبات ، گوجه فرنگی، ترشی ها و ادویه ها تعادل را رعایت کنید. مرکبات به علت اسیدی بودن برای کسانی که معده ی حساسی دارند مضر است.

رفلاکس معده در کودکان و نوزادان چگونه است :

کودکان زیر 12 سال و نوزادان هم دچار رفلاکس معده می شوند، فقط با این تفاوت که آنها احتمالا سوزش سر معده را تجربه نمی کنند. ولی علائمی دیگری دارند مانند مشکل بلع، سرفه خشک، آسم، لارنژیت( از دست دادن صدا). همین علائم نیز می تواند در بزرگسالان نیز بروز کند.

بیشتر کودکان رفلاکس معده را تجربه می کنند و در طول سه ماه اول زندگیشان حتما این اتفاق برایشان پیش می آید.

سرفه، تغذیه ضعیف و تحریک پذیری می تواند نشانه های رفلاکس باشد.

رفلاکس معده در کودکان راحت تر از بین می رود. در اغلب نوزادان تا سنین 12 تا 18 ماهگی علائم رفلاکس آنها از بین می رود.

چنانچه علائم رفلاکس تا بعد از 18 ماهگی وجود داشت حتما با متخصص اطفال در این زمینه صحبت کنید. این علائم می تواند کاهش وزن و یا ثابت ماندن وزن ، امتناع از خوردن غذا و بدغذایی ومشکلات تنفسی باشد.

پزشک متخصص ممکن است این راه کارها را به شما پیشنهاد دهد :

وعده های غذایی را افزایش دهید و در عوض حجم غذا را کم کنید.

مقداری غلات برنج به شیر مادر اضافه کنید.

نوع رژیم غذایی مادر تا حدودی تغییر کند.

نوزاد را نیم ساعت بعد از هر وعده غذایی به حالت ایستاده نگه دارید.

هرگز موقع غذا خوردن صحبت نکنید. و یا در حین انجام یک کار غذا نخورید. چرا که متوجه نیستید و احتمال دارد تند تر از حد مناسب غذا بخورید و یا پرخوری کنید و همچنین حرف زدن حین غذا خوردن باعث می شود هوای زیادی بلع شود و در نتیجه رفلاکس میکنید.

همواره دو الی سه ساعت قبل از خواب شام بخورید. در طول روز هم بلا فاصله بعد از صرف نهار دراز نکشید. می توانید به حالت نشسته استراحت کنید .

تغییر روش زندگی و برنامه ریزی برای خواب، استراحت، ورزش، کار و غذا خوردن را فراموش نکنید.